Jak zwalczyć ssanie kciuka u dzieci?

Dzieci rodzą się z odruchem ssania, ponieważ jest im on potrzebny do odżywiania. Dodatkowo, ssanie działa na dzieci uspokajająco. Maluszki wkładają do buzi wszystkie przedmioty, które znajdują się w zasięgu ich małych rączek, jednak to właśnie kciuk jest najlepiej dostępny, przynajmniej do czasu, kiedy ruchy dziecka stają się lepiej skoordynowane.

80% dzieci przestaje ssać kciuk w wieku 5 lat, 95% porzuca przyzwyczajenie w wieku 6 lat. Jeśli dziecko ciągle ssie kciuk, warto zacząć odzwyczajać je od nawyku w wieku 5 lat, przed rozpoczęciem wyrzynania się zębów stałych. Rezygnacja z odstawienia ssania kciuka może mieć znaczący wpływ na zgryz dziecka. Skala problemu będzie zależała od czasu trwania nawyku oraz intensywności i częstotliwości ssania kciuka. Najczęściej ssanie kciuka prowadzi do wychylenia zębów górnych przednich do przodu – stają się one bardziej wystające oraz do przechylenia w stronę języka zębów dolnych. Długotrwałe ssanie kciuka może mieć wpływ na formowanie kości szczęk – górna szczęka może być znacznie wysunięta do przodu, w stosunku do szczęki dolnej lub może wystąpić zwężenie górnej szczęki w stosunku do żuchwy, co prowadzi do powstania zgryzu krzyżowego. Zgryz krzyżowy występuje kiedy zęby w szczęce znajdują się za zębami w żuchwie i taki stan zwykle prowadzi do niechcianych zaburzeń w rozwoju twarzy. Czasami ssanie kciuka, przez zaburzenie kształtowania podniebienia może mieć negatywny wpływ na żucie, połykanie i mowę.

Jak zatem zachęcić dziecko do zaprzestania ssania kciuka? Kluczowe jest znalezienia źródła problemu, czyli obserwacja dziecka i stwierdzenie w jakich sytuacjach ssie ono kciuk. Część dzieci robi to w sytuacjach stresowych, żeby się uspokoić, inne robią to bezmyślnie. Dzieci są różne i różnie reagują na zmiany, podsuwamy kilka pomysłów, które mogą okazać się pomocne w walce z ssaniem kciuka.

1. Jeśli dziecko jest już na tyle duże, by zrozumieć koncepcję złych nawyków, porozmawiaj z nim o tym , jakie ryzyko niesie za sobą ciągłe ssanie kciuka. Poinformuj dziecko, że już czas na zaprzestanie ssania kciuka i za każdym razem , gdy nie świadomie wkłada palec do ust ponownie upominaj dziecko, by tego nie robiło.

2. Kiedy dziecko nastawi się pozytywnie do porzucenia nawyku, pomalowanie paznokcia u kciuka na jaskrawy kolor będzie zmniejszało ryzyko nieświadomego wkładania palca do ust. U dzieci, które ssą kciuk przez sen może pomóc założenie na noc rękawiczki

3. Używaj pozytywnego wzmocnienia z masą pochwał i zachęty. Unikaj stresowania dziecka i karania go , kiedy czasami się zapomina – stres może sprawić, że dziecku będzie jeszcze trudniej odstawić kciuk.

4. Pomaluj paznokieć u kciuka specjalnym lakierem, który przeciwdziała ogryzaniu paznokci. Jego gorzki smak będzie zniechęcał dziecko do ssania kciuka.

5. Pamiętaj o mocy jaką mają nagrody. Stwórz dla dziecka tablicę, na której będziecie wspólnie naklejać naklejki-nagrody za każdy kolejny dzień bez ssania kciuka. Przy kamieniach milowych ( tydzień, 2 tygodnie) możesz nagradzać dziecko małą nagrodą lub wyjściem do bawialni czy na basen.

6. Wspieraj dziecko w tym trudnym dla niego czasie. Zerwanie z przyzwyczajeniem jest bardzo trudne, tym bardziej z takim, które dodaje otuchy i daje poczucie bezpieczeństwa. Staraj się w tym okresie poświęcić dziecku jak najwięcej czasu i zawsze bądź gotowy by je wysłuchać.

Jeśli pomimo prób dziecko nie chce rzucić ssania kciuka, być może konieczna będzie konsultacja ortodontyczna, w celu ustalenia w jakim wieku rozpocząć leczenie i jakiego użyć aparatu.

wróć